آرتروز زانو که به عنوان بیماری مفصلی دژنراتیو زانو نیز شناخته می شود، یک بیماری پیشرونده است که مفصل زانو را تحت تاثیر قرار می دهد. مفصل زانو از سه استخوان تشکیل شده است: استخوان ران، درشت نی (استخوان ساق پا) و کشکک (کاسه زانو). این استخوان‌ها با لایه‌ای از غضروف پوشانده شده‌اند که در حین حرکت از مفصل محافظت می‌کند. در یک مفصل سالم، این غضروف امکان حرکت صاف و بدون درد را فراهم می کند. با این حال، در مفصل مبتلا به آرتروز، این غضروف به مرور زمان از بین می‌رود و منجر به درد، سفتی و تورم در مفصل زانو می‌شود.
چندین عامل خطر وجود دارد که می تواند احتمال ابتلا به آرتروز زانو را افزایش دهد. این شامل:
سن: استئوآرتریت در افراد مسن شایع تر است و با افزایش سن خطر ابتلا به آن افزایش می یابد. این به دلیل ساییدگی و پارگی طبیعی است که در طول زمان روی مفاصل ایجاد می شود.
چاقی: اضافه وزن می تواند فشار بیشتری را به زانو وارد کند و منجر به ساییدگی و پارگی سریع غضروف مفصل شود. این می تواند خطر ابتلا به آرتروز زانو را افزایش دهد.
ژنتیک: شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ژنتیک می تواند در ایجاد آرتروز نقش داشته باشد. افرادی که سابقه خانوادگی این عارضه را دارند ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به آن باشند.
آسیب: آسیب های قبلی به زانو، مانند پارگی یا شکستگی رباط، می تواند خطر ابتلا به آرتروز در مفصل آسیب دیده را افزایش دهد.
شغل: مشاغلی که شامل استرس مکرر روی مفصل زانو هستند، مانند زانو زدن یا چمباتمه زدن، می توانند خطر ابتلا به آرتروز زانو را افزایش دهند.
علائم آرتروز زانو
علائم می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
درد: درد شایع ترین علامت آرتروز زانو است. معمولاً با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد. درد می تواند تیز یا مبهم باشد و ممکن است در زمان های مختلف در طول روز رخ دهد.
سفتی: سفتی در مفصل زانو یکی دیگر از علائم رایج آرتروز است. این سفتی می تواند خم شدن یا صاف کردن کامل زانو را دشوار کند.
تورم: تورم در مفصل زانو اغلب در افراد مبتلا به آرتروز وجود دارد. این تورم معمولاً به دلیل التهاب در مفصل است.
کاهش دامنه حرکتی: آرتروز می تواند باعث کاهش دامنه حرکتی مفصل زانو شود. این امر می تواند انجام فعالیت های روزانه مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله ها یا نشستن و برخاستن از صندلی را دشوار کند.
کرپیتوس: کرپیتوس یک احساس ترک خوردن است که می تواند در حین حرکت در مفصل زانو ایجاد شود. این به دلیل مالش سطوح ناهموار مفصل به یکدیگر است.
تشخیص آرتروز زانو معمولاً بر اساس ترکیبی از علائم، معاینه فیزیکی و آزمایش های تصویربرداری انجام می شود. در طول معاینه فیزیکی، یک پزشک یا فیزیوتراپیست دامنه حرکت مفصل زانو را ارزیابی می کند، تورم و حساسیت را بررسی می کند و عملکرد کلی مفصل را ارزیابی می کند. آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) نیز ممکن است برای تجسم استخوان ها و غضروف در مفصل زانو و تعیین میزان آسیب استفاده شوند.
روشهای درمان آرتروز زانو
هنگامی که تشخیص آرتروز زانو انجام شد، چندین گزینه درمانی برای کمک به مدیریت علائم و بهبود عملکرد مفصل وجود دارد. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اصلاح سبک زندگی: ایجاد تغییراتی در عادات سبک زندگی مانند کاهش وزن، فعال ماندن و اجتناب از فعالیت هایی که به مفصل زانو فشار وارد می کند می تواند به کاهش علائم آرتروز کمک کند.
فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی که توسط متخصصان ما در مرکز فیزیوتراپی در میرداماد ارائه می شود ، می تواند به تقویت عضلات اطراف مفصل زانو، بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد و سفتی کمک کند.
داروها: مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌توانند به کاهش درد و التهاب در مفصل زانو کمک کنند. در موارد شدیدتر، یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است داروهای مسکن قوی تر یا تزریق کورتیکواستروئیدها یا اسید هیالورونیک به مفصل را تجویز کند.
وسایل کمکی: استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، واکر یا زانوبند می‌تواند به حمایت از مفصل زانو و کاهش درد در طول فعالیت‌های روزانه کمک کند.
جراحی: در مواردی که درمان های محافظه کارانه موثر نباشد، ممکن است جراحی برای ترمیم یا جایگزینی غضروف آسیب دیده مفصل ضروری باشد. روش های جراحی رایج برای استئوآرتریت زانو شامل آرتروسکوپی، استئوتومی یا جراحی تعویض زانو است.
توصیه های عمومی
علاوه بر این گزینه های درمانی، چندین تغییر در شیوه زندگی افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو نیز وجود دارد تا به مدیریت علائم و بهبود کیفیت کلی زندگی کمک کند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
حفظ وزن سالم: کاهش وزن می تواند به کاهش فشار بر روی مفصل زانو و کند کردن پیشرفت آرتروز کمک زیادی بکند.
ورزش: ورزش منظم می تواند به تقویت عضلات اطراف مفصل زانو، بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد و سفتی کمک کند. فعالیت های کم تاثیر مانند شنا، دوچرخه سواری یا پیاده روی اغلب برای افراد مبتلا به آرتروز زانو توصیه می شود.
پرهیز از فعالیت‌های با فشار زیاد: از فعالیت‌هایی که به مفصل زانو فشار وارد می‌کنند، مانند دویدن یا پریدن، باید اجتناب کرد تا از آسیب بیشتر به غضروف مفصل جلوگیری شود.
استفاده از کفش‌های مناسب: پوشیدن کفش‌های حمایتی با کفی‌های بالشتک‌دار می‌تواند به کاهش استرس روی مفصل زانو و بهبود راحتی کلی در طول فعالیت‌های روزانه کمک کند.
استفاده از گرما یا سرما درمانی: استفاده از بسته های گرما یا بسته های سرد روی مفصل زانو می تواند به کاهش درد و التهاب و بهبود تحرک کمک کند.
