بیرون زدگی دیسک کمر یکی از آسیب های جدی و تقریبا شایع ستون فقرات است که با کمردرد شدید و ناتوان کننده مشخص می شود.
این بیماری ممکن است در اثر وارد شدن ضربه شدید به مهره ها و حمل اجسام سنگین بطور ناگهانی رخ دهد و یا ممکن است در اثر روند افزایش سن که با ریسک تخریب و آسیب دیدگی مهره ها همراه است رخ دهد.
در این وضعیت بخش مرکزی دیسک یا هسته دیسک از قسمت بیرونی آن خارج و سبب وارد شدن فشار به ریشه های عصبی نخاعی می شود.
دیسک بین مهره‌ای که حاوی ماده ژلاتینی مانند است به صورت بالشتکی بین دو مهره قرار دارد و به جذب شوک های وارده به ستون مهره ها و جلوگیری از آسیب دیدگی مهره ها کمک زیادی می کند.
بیرون زدگی دیسک کمر موجب بروز کمردرد مزمن و گاها بقدری شدید می شود که فرد را خانه نشین می کند و باعث بروز اختلال در زندگی طبیعی فرد می شود.
علائم بیرون زدگی دیسک کمر
- درد شدید و ناتوان کننده کمر
- تشدید درد با حرکت و راه رفتن
- تشدید درد هنگام سرفه و عطسه
- انتشار درد به سایر اندام ها
- التهاب و تورم اعصاب کمر
- اختلال در حرکت انگشتان پا
- ضعف عضلات کمر
- کمردرد و سفتی و خشکی کمر در ابتدای روز
- کاهش دامنه حرکتی ستون فقرات
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن اندام ها
- بی اختیاری ادرار و مدفوع و فلج اندام ها در موارد حاد
دلایل و عوامل خطر
- افزایش سن یکی از عواملی است که ریسک ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد، با افزایش سن دیسک ها مقداری از آب خود را از دست می دهند و خشک می شوند که این وضعیت سبب افزایش آسیب پذیری دیسک ها می شود.
- وارد شدن ضربه مستقیم به دیسک کمر (تصادفات رانندگی و یا سقوط از بلندی) که سبب آسیب دیدگی مهره ها می شود.
- بلند کردن و حمل اجسام سنگین فشار زیادی به دیسک ها وارد می کند و احتمال بیرون زدگی دیسک را افزایش می دهد.
- شرایط شغلی و ورزشی سنگین
- خطر ابتلا به دیسک کمر در افرادی که رشته هایی مانند وزنه برداری انجام می دهند بسیار بالا است.
- اضافه وزن و چاقی ریسک ابتلا به فتق دیسک کمر را چندین برابر می کند.
- عادات نادرست حرکتی مانند خم شدن های مکرر
- نشستن و ایستادن در وضعیت نادرست که فشار غیر طبیعی بر ستون مهره ها وارد می کند.
- عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات و بیماری های ستون فقرات
- ضعف عضلات شکمی
- بارداری
روش های درمان
درمان بیرون زدگی دیسک کمر بسته به شدت دیسک بیرون زده و همچنین علائم و عوارضی که برای بیمار ایجاد کرده با روش های مختلفی انجام می گیرد.
استراحت و اجتناب از نشست و برخاست بیش از حد ، اجتناب از خم و راست کردن کمر و … برای جلوگیری از تشدید بیماری و علائم توصیه می شود.
قرار دادن کمپرس گرم بر روی محل دردناک موجب افزایش جریان خون در محل دردناک شده و به تسکین علائم در بیمار کمک می کند.
استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن و در موارد درد شدید تزریق داروهای کورتونی برای تسکین درد و التهاب توصیه می شوند.
فیزیوتراپی ستون فقرات موثرترین روش درمان غیرجراحی دیسک کمر است.
انجام نرمش های کششی تقویت کننده عضلات کمر و شکم که توسط فیزیوتراپیست برای بیمار در نظر گرفته می شود نقش موثری در تسکین علائم این بیماری دارد.
فیزیوتراپیست علاوه بر تمرینات ورزشی از تکنیک های درمان دستی ، لیزر پرتوان ، سوزن خشک و ماساژ نیز برای کمک به تسکین علائم بیمار و بهبود شرایط وی بهره می برد.
فیزیوتراپی همچنین در موارد شدیدی که جراحی انجام می گیرد برای کمک به تسریع بهبودی و کاهش عوارض جراحی ضروری است.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی دیسک – درمان غیرجراحی دیسک – فیزیوتراپی کمر – فیزیوتراپی ستون فقرات
