فتق دیسک کمر چیست؟
اگرچه مردم اغلب به فتق دیسک به عنوان دیسک لغزیده اشاره می کنند، دیسک در واقع از جای خود نمی لغزد. بلکه اصطلاح فتق به این معناست که ماده در مرکز دیسک در فضای طبیعی خود فشرده شده است و مقداری از آن از فضای اصلی خود خارچ شده است.
ستون فقرات انسان از ۲۴ استخوان ستون فقرات به نام مهره تشکیل شده است. مهره ها روی هم قرار می گیرند تا ستون فقرات را تشکیل دهند. ستون فقرات بدن را شکل می دهد. این تکیه گاه عمودی اصلی بدن است. بخشی از ستون فقرات در قسمت تحتانی کمر به عنوان ستون فقرات کمری شناخته می شود.
ستون فقرات کمری
ستون فقرات کمری از پنج مهره پایینی تشکیل شده است. پزشکان اغلب از این مهره ها به عنوان L1 تا L5 یاد می کنند. این پنج مهره در یک ردیف قرار می گیرند تا کمر خمیدگی کمی به سمت داخل ایجاد کند. پایین ترین مهره ستون فقرات کمری، L5، به بالای ساکروم، یک استخوان مثلثی شکل در پایه ستون فقرات که بین دو استخوان لگن قرار می گیرد، متصل می شود. برخی از افراد یک مهره اضافی یا ششم کمری دارند. این وضعیت معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمی کند.
دیسک های بین مهره ای مهره ها را جدا می کنند. دیسک ها از بافت همبند ساخته شده اند. بافت همبند ماده ای است که سلول های زنده بدن را در کنار هم نگه می دارد. بیشتر بافت همبند از الیاف ماده ای به نام کلاژن ساخته شده است. این الیاف به دیسک کمک می کند تا در برابر کشش و فشار مقاومت کند.
یک دیسک از دو قسمت ساخته شده است. مرکز به نام هسته اسفنجی است. بیشتر توانایی دیسک برای جذب ضربه را فراهم می کند. هسته توسط حلقه در جای خود نگه داشته می شود، مجموعه ای از حلقه های رباط قوی اطراف آن. رباط ها بافت های همبند هستند که استخوان ها را به استخوان های دیگر متصل می کنند.
دیسک های سالم مانند ضربه گیرها عمل می کنند تا ستون فقرات را نرم کنند. آنها از ستون فقرات در برابر کشش روزانه گرانش محافظت می کنند. آنها همچنین از آن در هنگام فعالیت های شدید که نیروی قوی بر ستون فقرات وارد می کند، مانند پریدن، دویدن و بلند کردن، محافظت می کنند.
دلایل فتق دیسک کمر چیست؟
فتق زمانی رخ می دهد که هسته در مرکز دیسک از فضای طبیعی خود خارج شود. هسته به حلق فشار می آورد و باعث برآمدگی دیسک به سمت بیرون می شود. گاهی اوقات هسته به طور کامل از طریق حلقه بیرون زده و از دیسک خارج می شود.
اگرچه فعالیت های روزانه ممکن است باعث شود هسته به حلقه فشار بیاورد، بدن به طور معمول قادر به مقاومت در برابر این فشار است. با این حال، با افزایش سن حلقه، تمایل به ترک خوردن و پارگی دارد. با بافت اسکار ترمیم می شود. این فرآیند به عنوان دژنراسیون شناخته می شود. با گذشت زمان، حلقه ضعیف می شود و هسته ممکن است از طریق حلقۀ آسیب دیده شروع به فتق (فشرده شدن) کند. در ابتدا فشار حلقوی را به سمت بیرون برآمده می کند. در نهایت، هسته ممکن است به طور کامل از طریق حلقه بیرونی دیسک بیرون بزند.
خم شدن، چرخاندن و بلند کردن شدید و مکرر می تواند فشار غیرعادی بر هسته جذب کننده شوک دیسک وارد کند. اگر به اندازه کافی زیاد باشد، این افزایش فشار می تواند به حلق آسیب برساند و منجر به فتق شود.
دیسک کمر نیز می تواند در طی یک آسیب حاد (ناگهانی) دچار فتق شود. بلند کردن با تنه به جلو خم شده و پیچ خورده می تواند باعث فتق دیسک شود. دیسک همچنین می تواند در اثر ضربه شدید به ستون فقرات، مانند افتادن از نردبان و فرود آمدن در حالت نشسته، فتق کند.
فتق باعث ایجاد درد از منابع مختلف می شود. می تواند باعث درد مکانیکی شود. این دردی است که از قسمت‌هایی از ستون فقرات که در حین فعالیت حرکت می‌کنند، مانند دیسک‌ها و رباط‌ها ایجاد می‌شود. درد ناشی از التهاب زمانی اتفاق می‌افتد که هسته از طریق آنولوس فشرده می‌شود. هسته معمولاً با خونرسانی بدن تماس ندارد. با این حال، پارگی در حلقه، هسته را در معرض خطر تماس با این منبع خون قرار می دهد. هنگامی که هسته به داخل حلقۀ پاره شده فتق می کند، هسته و خون به هم می رسند و باعث واکنش مواد شیمیایی داخل هسته می شوند. این باعث التهاب و درد می شود. فتق دیسک همچنین ممکن است به عصب نخاعی فشار وارد کند. فشار بر روی یک عصب تحریک شده یا آسیب دیده می تواند باعث ایجاد دردی شود که در طول عصب منتشر می شود. به این درد عصبی می گویند.
علائم فتق دیسک کمر چیست؟
بسیاری از موارد فتق دیسک کمر ناشی از تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات است. تغییراتی که در نهایت منجر به فتق دیسک می شود به تدریج علائم ایجاد می کند. در ابتدا، شکایات ممکن است فقط درد مبهم با محوریت کمر باشد، دردی که در طی چند سال می آید و می رود. پزشکان فکر می کنند که این عمدتا از پارگی های کوچک در حلق است. ترک های بزرگتر در حلق ممکن است درد را به باسن یا اندام تحتانی گسترش دهند.
هنگامی که دیسک به طور کامل از طریق حلق خارج می شود، به طور کلی علائم فوری ایجاد می کند، با درد شدیدی که از یک لگن شروع می شود و بخشی یا تمام ساق پا را فرو می ریزد. معمولاً بیماران دیگر کمردرد معمول خود را احساس نمی کنند و فقط درد پا را احساس می کنند. این احتمالاً به این دلیل است که وقتی هسته به طور کامل فشار می‌آورد، کشش دردناک روی حلق آزاد می‌شود.
فتق دیسک زمانی که هسته در تماس با منبع خون بدن قرار می گیرد، التهاب ایجاد می کند (که قبلا ذکر شد). التهاب می تواند منبع درد ضربان دار در کمر باشد و ممکن است به یک یا هر دو باسن و باسن گسترش یابد.
سایر علائم فتق دیسک کمر چیست؟
فتق دیسک می تواند به عصب نخاعی فشار بیاورد و علائم فشرده شدن عصب را ایجاد کند. درد عصبی از الگوهای شناخته شده در اندام تحتانی پیروی می کند. می توان آن را در کنار بالای ران، در ساق پا و یا حتی در پا و انگشتان پا احساس کرد.
فشار روی عصب همچنین می تواند باعث احساس سوزن، سوزن و بی حسی در جایی که عصب به سمت پایین اندام های تحتانی حرکت می کند، شود. اگر این اتفاق بیفتد، رفلکس های فرد کند می شود. ماهیچه‌هایی که توسط عصب کنترل می‌شوند ضعیف می‌شوند و احساس در پوستی که عصب به آن می‌رود دچار اختلال می‌شود.
به ندرت، علائم شامل تغییرات در عملکرد روده و مثانه است. فتق بزرگ دیسک که مستقیماً به کانال نخاعی فشار وارد می کند می تواند بر اعصابی که به روده ها و مثانه می روند فشار وارد کند. فشار ممکن است باعث کمردرد، درد در پشت هر دو پا و بی حسی یا گزگز بین پاها در ناحیه ای شود که اگر روی زین نشسته بودید با آن تماس می گرفتید. فشار روی اعصاب می تواند باعث از دست دادن کنترل در روده یا مثانه شود. این یک اورژانس است. اگر فشار کاهش نیابد، می تواند منجر به فلج دائمی روده و مثانه شود. این بیماری سندرم دم اسب نامیده می شود. پزشکان برای برداشتن فشار از روی اعصاب، جراحی فوری را توصیه می کنند.
کلمات مرتبط :
فتق دیسک کمر چیست؟ – درمان دیسک کمر – درمان غیرجراحی دیسک کمر – درمان دیسک کمر بدون جراحی
