اسکولیوز در کودکان ، اگرچه همیشه قابل توجه نیست، یک بیماری نسبتا شایع است که ستون فقرات را در کودکان و نوجوانان تحت تاثیر قرار می دهد. باعث انحنای غیر طبیعی ستون فقرات به طرفین می شود و به جای یک خط مستقیم، شکل “S” یا “C” ایجاد می کند. در حالی که ممکن است در هر سنی رخ دهد، اسکولیوز اغلب در طول جهش رشد، به ویژه بین ۱۰ تا ۱۸ سالگی ایجاد می شود.
انواع مختلفی از اسکولیوز کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد که شایع ترین آنها عبارتند از:
اسکولیوز ایدیوپاتیک: این نوع علت شناخته شده ای ندارد و حدود ۸۰ درصد موارد را تشکیل می دهد. معمولاً در دوران نوجوانی ظاهر می شود و دختران را بیشتر از پسران مبتلا می کند.
- اسکولیوز مادرزادی: در بدو تولد به دلیل رشد غیرطبیعی مهره ها در رحم وجود دارد.
- اسکولیوز عصبی عضلانی: به عنوان یک وضعیت ثانویه به اختلالات عصبی یا عضلانی زمینه ای مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی رخ می دهد.
اسکولیوز اغلب بدون درد پیشرفت می کند و تشخیص زودهنگام را چالش برانگیز می کند. با این حال، برخی از علائم احتمالی که باید مراقب آنها بود عبارتند از:
- ارتفاع ناهموار شانه ها
- باسن ناهموار
- تیغه شانه برجسته در یک طرف
- یک قفسه سینه در هنگام خم شدن به جلو بالاتر از دیگری ظاهر می شود
- کج شدن لگن
- کمردرد در برخی موارد
معاینات منظم با پزشک اطفال برای تشخیص زودهنگام علائم بسیار مهم است. برنامه های غربالگری اسکولیوز در مدارس نیز نقش حیاتی در تشخیص دارد.
تشخیص و درمان اسکولیوز در کودکان
تشخیص اسکولیوز معمولا شامل موارد زیر است:
- معاینه فیزیکی: بررسی عدم تقارن در وضعیت، ارتفاع شانه و سطوح قفسه سینه.
- اشعه ایکس: اندازه گیری درجه منحنی و ارزیابی پیشرفت آن.
گزینه های درمانی به نوع و شدت منحنی، سن و پتانسیل رشد بستگی دارد. گزینه های اصلی عبارتند از:
مشاهده: برای منحنی های خفیف که انتظار نمی رود بدتر شوند، نظارت منظم با اشعه ایکس کافی است.
بستن بریس: پوشیدن یک بریس سفارشی برای چند ساعت در روز می تواند به جلوگیری از پیشرفت منحنی در کودکان در حال رشد کمک کند.
فیزیوتراپی: تمرینات خاص ممکن است مستقیماً منحنی را اصلاح نکنند، اما می توانند قدرت و وضعیت عضلانی را بهبود بخشند.
جراحی: در موارد شدید اسکولیوز کودکان که منحنی به سرعت در حال پیشرفت است یا بر عملکرد ریه تأثیر می گذارد، ممکن است جراحی برای صاف کردن و جوش دادن مهره ها ضروری باشد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با تمرکز بر رویکردهای غیرجراحی برای بهبود علائم، جلوگیری از پیشرفت و افزایش کیفیت زندگی، نقش مهمی در مدیریت اسکولیوز کودکان دارد.
اهداف کلیدی:
بهبود قدرت و تعادل عضلانی: تمرینات خاص عضلات ضعیف را هدف قرار می دهند و عدم تعادل را برطرف می کنند، حمایت بهتری برای ستون فقرات ایجاد می کنند و به طور بالقوه انحنای بدن را کاهش می دهند.
وضعیت و موقعیت صحیح: فیزیوتراپیست ها تکنیک های وضعیت مناسب ایستادن، نشستن و خوابیدن را با هدف حفظ تراز خنثی ستون فقرات آموزش می دهند.
کاهش درد و ناراحتی: اسکولیوز گاهی اوقات می تواند باعث درد شود. فیزیوتراپی می تواند شامل کشش، تمرینات تنفسی و استراتژی های مدیریت درد برای کاهش ناراحتی باشد.
افزایش انعطاف پذیری و تحرک: حفظ دامنه حرکتی خوب در ستون فقرات و مفاصل اطراف آن بسیار مهم است. فیزیوتراپی به حفظ انعطاف پذیری و جلوگیری از سفتی کمک می کند.
بهبود عملکرد تنفس: در موارد شدید، اسکولیوز می تواند بر تنفس تأثیر بگذارد. تمرینات تنفسی خاص می تواند به بهینه سازی ظرفیت ریه کمک کند.
تکنیک های درمانی:
- برنامه های ورزشی خاص: بسته به نوع و شدت اسکولیوز، از رویکردهای متفاوتی استفاده می شود. برخی از روش‌های رایج شامل درمان شروت است که بر تنفس و وضعیت‌های خاص برای چرخش ستون فقرات تمرکز دارد.
- کشش: کشش عضلات سفت به بهبود انعطاف پذیری و کاهش عدم تعادل عضلانی که می تواند به انحنا کمک کند، کمک می کند.
- تمرینات تقویتی: تقویت عضلات مرکزی و سایر عضلات مربوطه، حمایت و ثبات ستون فقرات را بهبود می بخشد.
- آموزش وضعیت بدن: یادگیری وضعیت بدنی مناسب و تمرین مداوم آن برای مدیریت اسکولیوز بسیار مهم است.
- تمرینات تنفسی: تکنیک‌های تنفسی خاص می‌توانند به بهبود عملکرد ریه و رفع مشکلات تنفسی ناشی از انحنا کمک کنند.
- استراتژی های مدیریت درد: در صورت وجود درد، فیزیوتراپیست ها می توانند تکنیک هایی مانند گرما درمانی، ماساژ و تمرینات آرامش بخش را برای مدیریت آن آموزش دهند.
